Het jaar 2018 stond voor het Bureau Discriminatiezaken Kennemerland (BDK) in het teken van religie èn ontmoeting. Er is vandaag de dag veel aandacht voor religie als bron van zingeving en verbinding, maar religie is ook een onderwerp waarop mensen tegenover elkaar komen te staan, met name in de politiek en via sociale en traditionele media. Culturele/religieuze verschillen worden steeds meer benadrukt en posities verharden zich. Lees in ons jaarverslag (onderaan te downloaden) wat wij in 2018 allemaal hebben gedaan.
Het themajaar heeft geresulteerd in mooie projecten:
1. (S)Preken voor andermans Parochie, Veertien religieuze en levensbeschouwelijke organisaties zijn bij elkaar op bezoek geweest, waarbij ontmoeting en kennisuitwisseling over elkaars overtuiging centraal stonden. Er staan nog meer uitwisselingen op de rol en het project zal in 2019 verdergaan. Een voorbeeld van zo’n uitwisseling zijn de Somalisch-Haarlemse mannen die op bezoek gingen in de kerk van de Protestantse gemeente in Heemstede. En vice versa.
2. In Haarlem hebben vier edities van de Mensenbieb ‘leen eens een mens’ plaatsgevonden. In het stadsdeel Schalkwijk was er een pop-up editie in een pand in het winkelcentrum. Het winkelend publiek was verrast en nieuwsgierig. Men kon ineens een Soefi de hemd van het lijf vragen, of een moslima. Dus dat gebeurde volop. Een bezoeker schreef in het gastenboek: ‘Ik hoorde een verhaal, eerlijk tot op het bot. Ik was haast tot tranen geroerd en moest onbedaarlijk lachen. De veilige omgeving nodigt uit tot nieuwsgierigheid en wederzijds respect’.
3. In samenwerking met islamwetenschapper Yvonne Moonen heeft het BDK een kwalitatief onderzoek naar geloof- en levensbeschouwing, vrijheid en eigenheid uitgevoerd onder 23 Haarlemmers. De interviews hebben geresulteerd in het boek: ‘De werkelijkheid van de ander’. Op de boekpresentatie op het stadhuis in Haarlem kwamen maar liefst 150 mensen af. In totaal zijn er dit jaar bijna 750 boeken verspreid. Door middel van het boek krijgen mensen een inkijkje in het leven van andersdenkenden. De persoonlijke verhalen van christenen, moslims, joden, agnosten etc. zijn praatmateriaal en leiden tot mooie (of moeilijke) gesprekken over de eigen achtergrond en opvoeding. Een lezer mailde ons: ‘Uit het boek spreekt een sfeer van nieuwsgierigheid en ‘leven en laten leven’. Een prettig geluid. Vooral omdat rond geloof meestal wordt gesproken door mensen die denken te weten hoe het zit, en willen bewijzen dat zij gelijk hebben. In het boek voel je meer de overeenkomsten dan de verschillen’.
4. Plattegrond van alle religieuze en levensbeschouwelijke organisaties in de gemeente Haarlem. Als je weet wie er bij je om de hoek zit, is het ook makkelijker om hen te leren kennen.
5. Als afsluiting organiseerden we op 17 november een groot netwerkevenement met inspirerende sprekers (Asis Aynan en Naema Tahir) en workshops die tot nadenken stemden of in beweging zetten. Een divers publiek was aanwezig: sleutelfiguren van kerken, moskeeën, zelforganisaties en welzijnsorganisaties. Het is belangrijk dat in een multireligieuze en multiculturele stad als Haarlem mensen elkaar kennen, samenwerken en goed met elkaar omgaan om de leefbaarheid te vergroten.
Deze projecten hebben volgens ons bijgedragen aan het wegnemen van vooroordelen, het nuanceren van meningen over elkaar en over andermans religie doordat heel veel verschillende mensen elkaar hebben ontmoet.
Klachtbehandeling en informatieverzoeken
Uiteraard waren wij er ook voor iedereen die te maken kreeg met discriminatie of ongelijke behandeling. Wij luisteren, geven advies en kunnen mensen verder helpen. Welke stappen worden genomen hangt af van de klacht en van de wensen van de melder. De klacht kan leiden tot een bemiddelend gesprek, het doen van nader onderzoek of het in gang zetten van een juridische procedure. In 2018 kwamen 205 discriminatieklachten binnen bij Bureau Discriminatiezaken Kennemerland. We zagen geen opvallende verschuivingen. Het aantal klachten in Kennemerland ligt al jarenlang op gemiddeld 225.
Naast klachten komen er bij het BDK regelmatig verzoeken om informatie binnen. De verzoeken variëren van een toelichting op discriminerende verzoeken aan uitzendbureaus, tot ondersteuning bij de voorbereiding van een zitting bij het College voor de Rechten van de Mens, tot vragen over gestelde voorwaarden op de woningmarkt.
Voorlichting
Het BDK besteedt veel uren aan het geven van voorlichting, trainingen en workshops. Deze activiteiten richten zich op het vergroten van begrip en kennis, waardoor meestal tolerantie toeneemt en discriminatie afneemt. De begrippen ‘raar’ of ‘gewoon’ worden relatief en uitsluiting vanwege anders zijn wordt als onwenselijk gezien.
Scholen, bedrijven en instellingen worden geconfronteerd met situaties waarin ze niet weten hoe te handelen: of het nu gaat om conflicten tussen groepen van verschillende afkomst of om polarisatie, pesten of onbegrip. Het BDK biedt kennis en methodieken aan die leiden tot mogelijke oplossingen om dergelijke situaties het hoofd te bieden.
Het BDK heeft in 107 klassen voorlichting gegeven op basis- en middelbare scholen en op MBO-opleidingen in Kennemerland. Onze voorlichters werken met de vooroordelenkoffer, gastsprekers of ze organiseren een briefwisselingsproject. Ook hebben we trainingen gegeven aan beroepsgroepen, waaronder medewerkers van een verzorgingshuis en gezinscoaches. Voor veel mensen was een deel van de lesstof een ‘eye opener’, die hen tot nadenken aanzette over het eigen denken en handelen.
Overleg en samenwerking
Tweemaal per jaar overlegt het BDK met de partners die zich in de politie-eenheid Noord-Holland bezighouden met de preventie en strafrechtelijke aanpak van discriminatie. Dat zijn politie, Openbaar Ministerie en de twee andere ADV’s in Noord-Holland. Ook gemeenten kunnen hierbij aanschuiven.
Verschillende ministeries houden zich bezig met discriminatiebestrijding en/of preventie. De Anti-Discriminatie Voorzieningen (ADV’s) worden gezien als een deskundige partner in de aanpak daarvan en worden veelvuldig betrokken bij (landelijke) bijeenkomsten, projecten en overleggen.
De gemeente Haarlem is regenbooggemeente. Met het COC Kennemerland en Gay-Haarlem.nl vormt het BDK een projectgroep die plannen maakt en uitvoert om een grotere acceptatie van seksuele diversiteit te realiseren.
Netwerk
Het hebben van een uitgebreid netwerk van lokale en regionale (zelf)organisaties en instellingen is onmisbaar voor Bureau discriminatiezaken Kennemerland omdat we door gesprekken beter inzicht krijgen in wat er speelt en hoe zaken worden ervaren.
Het volledige jaarverslag van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland 2018 is hieronder te downloaden.
Meer informatie bij Frederique Janss, 023 5315842 of fj@bdkennemerland.nl