In 2020 registreerde de politie in de eenheid Noord-Holland 523 discriminatie-incidenten, dat is 14% meer dan in 2019 (458 incidenten). Landelijk laat de politie een stijging zien van 12%. Bij de drie Anti-discriminatievoorzieningen (ADV’s) in de eenheid Noord-Holland werden 512 discriminatieklachten in behandeling genomen (op basis van woonplaats melder). In 2019 ging het om 290 klachten. Het verschil tussen de jaren komt voort uit de grote hoeveelheid klachten over een discriminerend coronalied jegens Aziatische Nederlanders in 2020. Als we de coronalied-klachten buiten beschouwing laten, zien we bij de drie ADV’s een groei van het aantal discriminatieklachten van 17%. Landelijk laten de ADV’s een toename van 25% zien, exclusief klachten over het coronalied. Dit blijkt uit de Monitor Discriminatie 2020 Noord-Holland[1].
Wie worden door discriminatie geraakt?
Discriminatie kan iedereen treffen, maar wie worden er vooral door geraakt? Discriminatie van mensen met een migratieachtergrond of een donkere huidskleur wordt het meest gemeld. Meer dan de helft van de klachten gaat hierover, bij zowel de ADV’ s als de politie. Discriminatie op grond van herkomst en huidskleur is veelomvattend en lastig aan te pakken. Het gaat bijvoorbeeld om mensen met een migratie-achtergrond die een lagere kans hebben om te worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. En mensen met een donkere huidskleur krijgen veel te maken met beledigingen of scheldpartijen vanwege hun huidskleur. De Black Lives Matter demonstraties hebben geleid tot een grotere bewustwording rond racisme en discriminatie.
Bij de politie staan klachten op grond van (homo)seksuele gerichtheid op de tweede plaats: de politie registreerde hierover 138 incidenten in 2020. Dit is ruim een kwart van alle discriminatie-incidenten, landelijk ligt dit op 32%. Het merendeel van de gemelde incidenten heeft betrekking op homoseksuele mannen. Het betreft ook een deel ongericht schelden met het woord ‘homo’ erin tegen werknemers met een publieke taak, veelal politieagenten.
Bij de ADV’s in Noord-Holland komen in 2020 12 klachten binnen op grond van (homo)seksuele gerichtheid. LHBT’s[2] worden uitgescholden door hun buren of homo- of transjongeren worden op straat lastiggevallen en uitgescholden door andere jongeren.
Mensen met een beperking of chronische ziekte hebben in 2020 vooral te maken met uitsluiting in winkels, dit blijkt uit de meldingen bij de ADV’s. Zij hebben last van de coronaregels waardoor hen de toegang werd geweigerd. Bijvoorbeeld omdat ze geen mondkapje konden dragen of een mandje konden pakken. Het aantal klachten bij de ADV’s hierover is gestegen van met 64%, van 33 naar 54 klachten in 2020. Bij de politie wordt bijna geen aangifte gedaan van discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte, terwijl dit wel in het Wetboek van Strafrecht staat.
Over moslimdiscriminatie kwamen in 2020 bij de ADV’s 18 klachten binnen: een verdubbeling. Bij de ADV’s fluctueert het aantal klachten hieromtrent elk jaar. De meeste moslims melden over incidenten in de eigen woonbuurt, de openbare ruimte, publieke of politieke opinie of de arbeidsmarkt. Bij de politie is sinds 2019 de specificatie naar moslimdiscriminatie in de cijfers niet mogelijk.
Bij de ADV’s in Noord-Holland kwamen in 2020 drie klachten binnen over antisemitisme, in 2019 waren dat er vier. Bij de politie in Noord-Holland (excl. Amsterdam en Gooi- en Vechtstreek) staan 42 incidenten geregistreerd onder antisemitisme. Dit is inclusief ongerichte scheldpartijen met het woord ‘jood’ erin richting werknemers met een publieke taak.
Uit het SCP-onderzoek ‘Ervaren Discriminatie in Nederland II, 2020’ blijkt dat 27 procent van de Nederlandse bevolking in 2018 discriminatie heeft ervaren. Volgens het SCP ervaren Nederlanders met een migratieachtergrond, moslims, lesbiënnes, homo- en biseksuelen, mensen met een beperking en jongeren relatief vaak discriminatie.
Politie en ADV’s kunnen iets voor mensen betekenen
Bij de ADV’s komen de meeste klachten binnen over de arbeidsmarkt en commerciële dienstverlening (denk aan winkels of banken en verzekeraars). Uit eerdere jaren blijkt dat de meeste aangiftes en registraties van discriminatie bij de politie de openbare ruimte en de directe woonomgeving betreffen. Als mensen te maken krijgen met discriminerende scheldpartijen en geweld stappen ze veelal naar de politie.
Het gaat dus vaak om verschillende type discriminatie-incidenten en locaties waarvoor mensen contact opnemen met de ADV’s of de politie.
Als er aangifte bij de politie wordt gedaan kan er onderzoek worden ingesteld en kan de dader mogelijk worden gestraft. Ongelijke behandeling op het werk of in contact met collectieve voorzieningen vraagt om een andere benadering. Klachtbehandelaars van ADV’s luisteren, passen hoor en wederhoor toe, geven (kosteloos) advies en kunnen bijvoorbeeld bemiddelen. Welke stappen worden genomen hangt af van de klacht en van de wensen van de melder.
Wat kunt u doen bij discriminatie?
Als u te maken krijgt met discriminatie of hiervan getuige bent, kunt u contact opnemen met de Anti-discriminatievoorziening in uw regio of hiervan aangifte/melding doen bij de politie. Het kan zijn dat de politie doorverwijst naar een ADV, omdat strafrecht niet altijd de oplossing is. De ADV’s kunnen u desgewenst ondersteunen als u om een oordeel wilt vragen bij het College voor de Rechten van de Mens.
U kunt ook digitaal melding maken van discriminatie bij de politie via een meldformulier of bij de ADV’s via de websites, per mail of telefonisch.
Meer informatie:
ADV Noord-Holland Noord > www.Art1NHN.nl of 072 5154400
ADV Zaanstreek/Waterland > www.bureaudiscriminatiezaken.nl of 075 6125696
ADV Kennemerland > www.bdkennemerland.nl of 023 5315842
Politie > www.politie.nl/themas/discriminatie.html
Over de Monitor
De Monitor Discriminatie 2020 Noord-Holland is een gezamenlijke uitgave van de politie eenheid Noord-Holland en de drie Antidiscriminatievoorzieningen (ADV’s) Kennemerland, Noord-Holland Noord en Zaanstreek/Waterland die hierin hun discriminatiecijfers op eenheidsniveau publiceren. De Nationale Politie en het College voor de Rechten van de Mens hebben voor deze uitgave hun gegevens voor de eenheid beschikbaar gesteld.
De Monitor verschijnt gelijktijdig met rapporten over negen andere politie-eenheden en het landelijke rapport Discriminatiecijfers in 2020. Alle rapporten en cijfers zijn te vinden op www.discriminatie.nl.
[1] Exclusief politie-eenheid Amsterdam en Gooi- en Vechtstreek.
[2] Lesbiënnes, homo- en biseksuelen en transgenders
Meer informatie: Marjolein van Haaften, 023 5315842 of mvh@bdkennemerland.nl