Bij Bureau Discriminatiezaken Kennemerland komen steeds meer meldingen en vragen binnen over vaccinaties tegen het coronavirus. Eerder gingen de meldingen over het verplicht dragen van een mondkapje.
Mensen die zich niet willen laten vaccineren uit principiële overtuiging voelen zich soms gediscrimineerd of uitgesloten of als een paria behandeld. Er ontstaat een nieuwe tweedeling in de samenleving, nu op wel of niet gevaccineerd willen zijn.
In een aantal landen van de Europese Unie is er inmiddels een vaccinatieplicht voor bepaalde beroepsgroepen. Daartoe worden wetsvoorstellen gemaakt in die landen en die worden aangenomen, zoals onlangs in Frankrijk. In Nederland verwacht niemand een vaccinatieplicht, omdat een wetsvoorstel niet door de Tweede en/of Eerste Kamer zou komen. Redenen daarvoor zijn dat zelfbeschikking bij ons hoog in het vaandel staat en tolerantie ten opzichte van mensen die principieel ergens tegen zijn, groot is.
De tweedeling kan zich ook uiten in botsende vrijheden of grondrechten. Vrijheid van de een kan immers de vrijheid van de ander beperken. Want: als een deel van de mensen zich niet laat vaccineren, zullen coronamaatregelen waarschijnlijk voortduren en daar heeft iedereen last van. Hoe meer mensen zich laten vaccineren, hoe beschermder iedereen is waardoor de beperkende maatregelen geschrapt kunnen worden.
Het grondrecht op onaantastbaarheid van het lichaam (artikel 11 van de Grondwet) kan botsen met de verplichting van de overheid om maatregelen te treffen die de volksgezondheid bevorderen (artikel 22 van de Grondwet). Het gaat om het verplichten tot vaccinatie (dwang) tegenover het aandringen daarop: dwang vs. drang.
Het Europees Hof heeft onlangs geoordeeld dat de volksgezondheid voorrang heeft boven het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit. Dit speelde in een zaak over toelating van niet-ingeënte kinderen (niet tegen corona maar tegen andere ziektes) tot een kinderdagverblijf in Tsjechie: de ouders die hun kind zonder inentingen naar een crèche wilden brengen, werden geweigerd en zij werden niet in het gelijk gesteld door het Hof.
Hoe zit het met private partijen, zoals winkels en horeca? Die mogen een vaccinatiebewijs vragen als toelating, maar dat is wel gebonden aan strenge voorwaarden. Daarbij moet voldaan worden aan de (juridische) begrippen proportionaliteit en subsidiariteit. Kort omschreven samengevat: heiligt het doel de middelen en is er een alternatief beschikbaar? Het meest voor de hand liggende alternatief is een (negatief) testbewijs.
Voor de toegang tot publieke ruimtes is het weer een ander verhaal; daar kan een vaccinatiebewijs niet als eis voor toelating gelden.
Op het werk kunnen werkgevers hun werknemers vragen een vaccinatie- of testbewijs te laten zien. Er zijn rechterlijke uitspraken over de consequenties bij weigering, waarbij de omstandigheden en situatie per geval uiteraard een rol spelen.
Bureau Discriminatiezaken wil graag een zo groot mogelijk inzicht krijgen in ervaren discriminatie en daarom roepen we ook in deze zaken op melding te doen. Graag geven we nadere informatie over of een toelichting op het bovenstaande. Een juridisch traject in de behandeling van de klacht is in de meeste gevallen niet haalbaar, omdat er geen sprake is van een wettelijke grond voor discriminatie.
Voor meer informatie, bel 023 5315842 of mail info@bdkennemerland.nl